Tahmis Nedir?
Tahmis, Divan edebiyatına ait önemli bir nazım şeklidir ve hem nazım birimi hem de yapısal özellikleri açısından kendine has bir türdür. Tahmis, gazel, kaside, mesnevi gibi nazım şekillerinden birinin ilk üç beyitine, şairin yazdığı dört beyitlik bir ekleme yapmasıyla oluşur. Kelime olarak “tahmis”, Arapçadaki “hamse” (beş) kelimesinden türetilmiştir. Bu da, tahmisin bir şiirin ilk üç […]
Terkib-i Bent ve Terci-i Bent Arasındaki Fark Nedir?
Terkib-i Bent ve Terci-i Bent, her ikisi de Divan edebiyatı ve klasik Türk şiirinde kullanılan nazım şekilleri olup, birbirine benzerlikler gösterse de aralarındaki yapısal farklar, şiir türleri ve işleyiş biçimleri bakımından belirgin farklılıklar arz eder. Bu iki nazım şekli, şairlerin bentler (dörtlükler) ve beyitler (ikilikler) ile oluşturdukları yapılar üzerine şekillenir. Ancak her birinin kafiye düzeni, […]
Terci-i Bent Nedir?
Terci-i Bent, Osmanlı Türk edebiyatı ve klasik Türk şiirinde kullanılan bir nazım şeklidir ve Terkib-i Bent ile benzerlikler gösterse de, kendine özgü yapısı ve özellikleri vardır. Hem bent hem de beyit birimlerinin belirli bir düzen içinde kullanıldığı, kafiye sisteminin ve anlamın uyumlu bir şekilde yerleştiği, dikkatlice tasarlanmış bir şiir türüdür. Terci-i Bent, özellikle Divan edebiyatı […]
Terkib-i Bent Nedir?
Terkib-i Bent, Osmanlı Türk edebiyatında ve klasik Türk şiirinde kullanılan, belirli bir nazım şeklidir. Bu nazım şekli, özellikle Divan edebiyatında ve klasik Türk şiirinde önemli bir yer tutar. Terkib-i Bent, hem yapısal hem de estetik açıdan özgün bir şiir türüdür. Şiir biçimlerinde, belirli bir ölçü ve kafiye düzenine dayalı olarak yazılır ve iç yapısında bent […]
Musammat Nedir?
Musammat, Osmanlı Türkçesi ve klasik Türk edebiyatı bağlamında, genellikle iki farklı anlamda kullanılan önemli bir terimdir. Birincisi şiir biçimi olarak, ikincisi ise sanat terimi olarak yer alır. Bu yazıda, her iki anlamıyla da musammat teriminin detaylarına inerek, hem edebi hem de görsel sanatlardaki yerini açıklayacağım. 1. Musammat: Şiir Biçimi Olarak Musammat kelimesi, Arapçadaki “musammat” (مُسَمَّت) […]
Karınca ile Sinek
Bir yaz günü, bir karınca tarlada çalışırken, bir sinek yanına geldi. Sinek, karıncayı durmaksızın çalışırken görünce ona şöyle dedi: — Ne kadar çok çalışıyorsun, neden bu kadar yoruluyorsun? Ben ise tüm gün uçup eğleniyorum. Hayat çok kısa, biraz dinlen ve eğlen! Karınca, sineğe bakarak şöyle cevap verdi: — Ben çalışarak kış için yiyecek topluyorum. Kış […]
Fabl Nedir? Fabl Örnekleri
Fabl, genellikle hayvanların, doğa unsurlarının veya cansız varlıkların insan özellikleriyle donatıldığı kısa hikayelerdir. Fabl türünde, ana karakterler genellikle hayvanlar olup, insan davranışları ve toplumsal öğretiler bu karakterler aracılığıyla anlatılır. Fabllar, ders verici ve eğitici nitelikte olup, bir ahlaki ders veya öğüt vermeyi amaçlar. Fabl türünün en bilinen yazarlarından biri Ezop‘tur, ancak Türk edebiyatında da fabl […]
Aslan ve Fare
Türk Edebiyatından Fabl: “Aslan ve Fare”Bir gün, büyük bir ormanda, Aslan uyurken bir fare ona çarptı. Aslan uykusundan uyandı ve fareyi yakalayıp pençeleriyle sıkmaya başladı. Fare, korku içinde şöyle dedi: — Lütfen beni bırak! Senin kadar güçlü değilim, ama belki bir gün sana yardım edebilirim! Aslan, fareye acıyarak onu serbest bıraktı. Bir süre sonra, Aslan […]
Ağlayan Çocuk
Ezop’tan Fabl Örneği: “Ağlayan Çocuk”Bir çocuk, sokakta bir grup çocuğa “Bana oyuncak verin!” diye bağırıyordu. Onlar da ona gülümsediler ama hiç oyuncak vermediler. Çocuk birkaç dakika sonra hüzünlenerek ağlamaya başladı. O sırada bir adam yanına yaklaşarak ona şunları söyledi: — Sen neden ağlıyorsun? Çocuk cevap verdi: — O kadar çok oyuncak isteyen bir çocuk vardı […]
Kargayla Tilki
— Ne kadar da güzel bir kuşsun! Tüylerin ne kadar parlak! Şu sesin de ne kadar tatlı! Eğer gerçekten sesin güzelse, biraz şarkı söylemeni rica ederim. Karga, tilkinin güzel sözlerine kanarak ağzındaki peyniri bırakıp şarkı söylemek için ötmeye başladı. Ama öttüğü sırada peynir ağzından düşüp yere düştü. Tilki hemen peyniri kaptı ve karga’ya gülerek şöyle […]
Şarkı Nedir?
Divan Edebiyatı Şarkı (ya da kısaca şarkı), Osmanlı İmparatorluğu ve klasik Türk edebiyatında önemli bir şiir türüdür. Divan Edebiyatı’nda şarkı, özellikle aşk, sevda, duygu ve içsel dünyayı yansıtan konuları işler. Fakat şarkı, biçimsel olarak da önemli farklılıklar taşır. Bu tür, diğer şiir türlerinden, özellikle gazel ve kaside gibi türlerden ayıran kendine özgü bazı belirgin özelliklere […]
Murabba Nedir?
Murabba, Türk ve Fars edebiyatlarında yer alan, belirli bir ölçü ve uyak düzenine sahip bir şiir türüdür. Murabba, özellikle Divan Edebiyatı’nda sıkça kullanılan ve çok sevilen bir formdur. “Murabba” kelimesi Arapça kökenli olup “dörtgen” anlamına gelir, çünkü murabba, dört dizeden oluşan bir şiir türüdür. Ancak, içeriği ve yapısı açısından özgün bir biçime sahiptir. Şimdi, murabba […]