Koşma Nedir?
Koşma, Türk halk edebiyatında önemli bir şiir türüdür ve özellikle Türk halk şiirinin en yaygın formasyonlarından biridir. Koşmalar, hem içerik hem de biçim açısından belirli bir düzeni takip eder ve halkın duygularını, düşüncelerini, toplumsal olayları, sevgiyi, acıyı, kahramanlıkları, doğayı ve insanın varoluşsal sorunlarını dile getirir. Koşma, özellikle hece ölçüsü ve dörtlük şeklindeki yapı ile tanınır. […]
Halk hikâyeleri Nedir?
Halk hikâyeleri, Türk halk edebiyatının önemli türlerinden biri olup, sözlü edebiyat geleneği içinde yer alır. Bu hikâyeler, genellikle anonim olup, halk arasında dilden dile aktarılır ve toplumun kültürel, sosyal ve ahlaki değerlerini yansıtır. Halk hikâyeleri, anlatıcılar tarafından sesli olarak anlatılır ve zaman içinde farklı anlatıcılar tarafından değişikliklere uğrayarak halk arasında yayılır. Halk Hikâyelerinin Genel Özellikleri […]
Fıkra Nedir?
Fıkralar, anonim halk edebiyatı türlerinden biri olup, genellikle kısa, mizahi ve öğretici hikayelerdir. Bu tür hikayeler, halk arasında gülmece (mizah), ironi, toplumsal eleştiriler ve bazen de ders verme amacı taşır. Fıkralar, öykü veya masal gibi uzun eserlerden farklı olarak kısa ve özdür, genellikle tek bir olay veya durum üzerinden gelişir. Halk arasında nesilden nesile aktarılmış […]
Meddah Nedir?
Meddah, Türk halk edebiyatı ve sahne sanatları geleneğinde, tek kişilik bir gösteri yapan, mizahi veya dramatik hikayeler anlatan geleneksel bir halk sanatçısıdır. Meddah, izleyicilerine genellikle bir konu veya hikaye üzerinden güldürü ve eğlence sunan, tek başına performans sergileyen sanatçıdır. Meddahlar, çoğunlukla sözlü edebiyat, hikaye anlatıcılığı ve sahne sanatlarını birleştirerek, halkı eğlendiren, düşündüren ve bazen öğüt […]
Divan Nedir?
Divan Edebiyatında, divan, bir şairin yazdığı şiirlerden oluşan şiir külliyatı ya da şiir kitabı anlamına gelir. Divan, aynı zamanda şairin edebi kariyerini yansıtan, onun sanatını ve düşünce dünyasını ifade ettiği önemli bir eserdir. Divanlar, şairlerin yazmış oldukları şiirleri derleyip topladıkları eserlerdir ve genellikle gazel, kaside, rubai gibi şiir türlerinden oluşur. Divan Edebiyatında “Divan”ın Özellikleri Divan […]
Divançe Nedir?
Divançe, Farsça kökenli bir terim olup, genellikle şairlerin şiirlerini derledikleri bir tür şiir kitabı anlamına gelir. Osmanlı edebiyatında, özellikle klasik dönemde, şairlerin kendi eserlerini topladıkları bir tür şiir külliyatı veya toplu şiir kitabı olarak kullanılmıştır. Şairler, divançeye genellikle gazel, kaside, rubai gibi beyitli şiirlerini yazarlardı. Bu tür eserler, hem sanat değeri taşıyan hem de şairin […]
Fahriye Nedir?
Fahriye, edebiyat terimi olarak, genellikle bir kişinin ya da bir şeyin övülmesi amacıyla yazılan şiirlerde kullanılan bir tür veya bir temadır. Arapça kökenli bir kelime olan “fahriye” (فخرية), “övgü”, “şeref”, “gurur” anlamlarına gelir. Divan edebiyatı ve Türk edebiyatında ise “fahriye” genellikle bir kişinin yüceltilmesi, övülmesi veya kutlanması için yazılan şiir türlerini ifade eder. Fahriye, özellikle […]
Hicviye Nedir?
Hicviye, edebiyatın önemli türlerinden biri olup, özellikle Divan Edebiyatı ve Osmanlı Türk Edebiyatı’nda önemli bir yer tutar. Hiciv kelimesi Arapça kökenli olup, “yermek”, “eleştiri yapmak”, “alay etmek” anlamına gelir. Hicviye, bu anlamı taşıyan şiir türü olarak, bir kişinin ya da bir grubun olumsuz yönlerini, yanlışlarını, eksikliklerini ya da kusurlarını mizahi bir dille ortaya koyan şiirlerdir. […]
Methiye Nedir?
Methiye, Arapça kökenli bir kelime olup, “övgü” ve “methetme” anlamına gelir. Bu terim, özellikle edebiyat ve şiir bağlamında kullanıldığında, bir kişinin ya da bir şeyin yüceltilmesi ve üstün özelliklerinin vurgulanması amacıyla yazılmış şiir ya da yazılara verilen isimdir. Methiye, özellikle bir hükümdarın, padişahın, bir değerli şahsiyetin ya da önemli bir figürün övülmesi için yazılan şiirlerde […]
Naat Nedir?
Naat kelimesi, Arapça kökenli bir kelime olup, “övgü”, “methetme” anlamına gelir. Özellikle İslam edebiyatında Naat, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’e (s.a.v.) duyulan sevgi, saygı ve hayranlığın bir ifadesi olarak yazılmış şiirlerdir. Bu tür şiirlerde, Peygamber’in üstün kişiliği, ahlâkî mükemmelliği, insanlara örnek olan davranışları, Allah’a olan sevgisi, mucizeleri ve hayatı yüceltilir. Naat, bir bakıma Peygamber Efendimiz’e duyulan […]
Münacaat Nedir?
Münacaat, Arapça kökenli bir kelime olup, “yardım istemek” ya da “dilek ve isteklerde bulunmak” anlamlarına gelir. Dinî ve edebî bağlamda, münacaat, bir kişinin Allah’a dua etmesi, O’na yönelerek isteklerini dile getirmesi veya şikâyetlerini sunması anlamına gelir. İslam tasavvuf edebiyatında ve özellikle Divan edebiyatında, bir müridin veya şairin Allah’a yönelerek içindeki sıkıntıları, istekleri ya da hayal […]
Tevhid Nedir?
Tevhid, İslam’ın temel inançlarından biri olup, Allah’ın birliğini ve tekliğini kabul etmeyi ifade eder. Bu terim, Arapça kökenli olup “vahdet” yani birleme, birleştirme anlamına gelir. Tevhid, Allah’ın zatı, sıfatları, eylemleri ve ibadetlerdeki mutlak birliğini kabul etmeyi içerir. İslam’a göre, Allah’ın eşinin, ortağının, benzerinin ya da yardımcısının olmadığına inanılır. Bu, İslam’ın temel inancı olan “La ilahe […]