Teşrüfatu’ş-Şuara: Fatîn Tezkiresi, 19. yüzyıl Osmanlı edebiyatında önemli bir eser olup, Fatîn Efendi tarafından yazılmıştır. Bu eser, Türk edebiyatı açısından önemli bir tezkire örneğidir ve özellikle divan şairlerinin hayatları, edebi kişilikleri ve şiirsel özellikleri hakkında bilgi veren bir kaynaktır.

Tercüme-i Manzume (1859), Osmanlı edebiyatının önemli eserlerinden biri olup, İbrahim Şinasi tarafından yazılmıştır. Bu eser, Şinasi’nin edebi kariyerindeki önemli dönüm noktalarından biridir ve Tanzimat dönemi düşünce ve kültürüne ışık tutar. Tercüme-i Manzume, aslında “Nazım Şeklinde Çeviri” anlamına gelir ve Batı edebiyatından yapılan bir çeviri örneği olarak da düşünülebilir. Ancak bu eser, yalnızca bir çeviri değil, aynı zamanda dönemin toplumsal ve kültürel yapısını yansıtan bir eleştiri metnidir.

Mesele-i Mebhusat-ı Anha, Osmanlıca bir terim olup, kelime anlamı olarak “konu hakkında tartışılacak meseleler” ya da “üzerinde durulacak sorunlar” şeklinde çevrilebilir. Fakat bu terim, daha çok dönemin edebiyat ve sosyal düşünce anlayışı ile ilişkilidir. Bu kavramın ne ifade ettiği, içinde geçtiği metnin içeriğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genel anlamda, toplumsal meseleler, siyasi gelişmeler ya da kültürel sorunlar üzerine tartışılan, derinlemesine ele alınan meseleleri ifade eder.

Dönüşümler (Metamorphoses) – Ovidius (MS 8, 8. Yüzyıl)

Little Women (1868-1869) – Louisa May Alcott

Kebra Nagast (1322) – Muhtelif Yazarlar

Canzoniere (1374) – Francesco Petrarca

Cebelavi Sokağı’nın Çocukları (1967) – Necip Mahfuz