“Ne ekersen, onu biçersin” Türkçe’de sıkça kullanılan ve derin bir anlam taşıyan bir atasözüdür. Bu atasözü, insanın yaptığı eylemler ve kararların, gelecekte karşısına çıkan sonuçları doğrudan etkilediğini anlatır. Yani, bir kişinin ne tür davranışlar sergileyip ne tür seçimler yaptığı, onun hayatının ilerleyen dönemlerinde nasıl bir sonuçla karşılaşacağını belirler. İyi ya da kötü, her şeyin bir karşılığı vardır. Bu söz, hem etik hem de ahlaki bir öğüt olarak, insanları yaptıkları eylemlere ve aldıkları kararlara dikkat etmeye çağırır.

“Kötü köpek sürüye kurt getirdi” Türkçede kullanılan önemli atasözlerinden biridir ve bir kişinin kötü niyeti ya da yanlış hareketlerinin, başkalarına zarar vermesine ya da olumsuz sonuçlar doğurmasına sebep olacağını anlatır. Bu atasözü, bireysel yanlış davranışların, daha büyük bir grupta ya da toplulukta olumsuz etkiler yaratacağını ifade eder.

“Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve anlam derinliği oldukça büyüktür. Bu söz, bir durumu ya da durumu anlatmayı, sadece anlayabilen kişilerin tam olarak takdir edeceğini, anlamayanların ise hiç bir şey anlamayacaklarını ifade eder. Yani, bazı şeyler yalnızca anlayış seviyesine sahip olanlar için anlamlıdır; diğerleri için ise bu anlam, çok basit veya değersiz gibi gelebilir. Bu atasözü, anlamanın ve takdir etmenin yalnızca doğru perspektife sahip kişilere özgü olduğunu anlatır.

“Ana gibi yar olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve çok derin bir anlam taşır. Bu söz, insanın hayatındaki en değerli şeylerin, özellikle annesinin ve vatanının, hiçbir şekilde başka bir şeyle karşılaştırılamayacağını ifade eder. Ana, insanın en kutsal varlıklarından biri olarak kabul edilirken, Bağdat da tarihi ve kültürel açıdan çok değerli bir yer olarak simgelenmiştir. Bu atasözü, her şeyin geçici ve değişken olduğunu, ancak ana ve vatanın her zaman değeri tartışmasız ve bansız olduğunu anlatır.

“Ağlayanın malı, gülene yar olmaz” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve bir kişinin üzüntüsü veya acısı nedeniyle elde ettiği şeylerin başkasına fayda sağlamayacağı anlamına gelir. Bu atasözü, genellikle insanların zorluklardan, sıkıntılardan ya da duygusal acılardan dolayı elde ettikleri kazanımların başka birinin mutluluğuna ya da iyi haline katkıda bulunmayacağına dikkat çeker. Ağlamak, üzüntü, kayıp ve acı bir kişinin başına gelen kötü durumlar olup, bu durumlar yalnızca o kişiyi etkiler. Dolayısıyla başkalarının mutluluğu ya da başkalarının kazancı, başkasının acısından fayda sağlamaz.

“Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve derin bir anlam taşır. Bu söz, mazlumların, haksızlığa uğrayan insanların duyduğu öfke, acı ve isyanın, bir gün sahibine geri döneceğini ifade eder. Özellikle haksız yere zulme uğrayan ya da mağdur olan kişilerin ahlarının, zamanla sahibini bulacağını ve bu ahın kötü sonuçlar doğuracağını anlatır.

“Allah dağına göre kar verir” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve hayatın zorlukları, nimetleri ve sınavlarıyla ilgili derin bir anlam taşır. Bu atasözü, insanların hayatlarında karşılaştıkları güçlüklerin, becerilerinin, kapasitelerinin ve imkanlarının bir yansıması olarak kabul edilir. Kısacası, her birey veya her durum, gerçekten ne kadar kapasiteye sahipse, ona uygun zorluklarla karşılaşır. Bu da Allah’ın takdirine, adaletine ve her şeyin bir dengenin içinde yaratıldığına işaret eder.

“Çıkmadık candan ümit kesilmez” Türkçe’de sıkça kullanılan bir atasözüdür ve insanın yaşamda karşılaştığı en zor durumlarda bile umut etmeye devam etmesi gerektiğini ifade eder. Bu atasözü, hayat sona ermedikçe, yani kişi ölmedikçe, her türlü olasılığın ve çözümün mümkün olduğunu anlatır. İnsan, ne kadar kötü bir durumda olursa olsun, ümidini kaybetmemelidir.