Lugaz Nedir?
Lugaz, Divan edebiyatında, bir tür edebi oyun olarak kabul edilen, aynı anlamda farklı kelimelerin ve deyimlerin bir araya getirilerek kullanılan bir tekniktir. Türkçeye Arapçadan geçmiş olan “lugaz” kelimesi, aslında “bulmaca” ya da “şifre” anlamına gelir. Lugaz, genellikle bir anlamı gizlemek ve okuyucunun ya da dinleyicinin bu anlamı çözmesini istemek amacıyla kullanılan bir şiir veya söz […]
Hamse Nedir?
Hamse, Divan edebiyatında beş mesnevi türündeki eserin bir araya gelmesiyle oluşan bir edebi yapıdır. Arapçadan dilimize geçmiş olan “hamse” kelimesi, “beş” anlamına gelir ve bu terim, bir şairin beş ayrı mesnevisini bir araya getirerek bir bütün oluşturduğu eserleri tanımlar. Hamse, sadece sayısal bir özelliği ifade etmekle kalmaz, aynı zamanda bir şairin edebi gücünü, üretkenliğini ve […]
Nazire Nedir?
Nazire, Divan edebiyatında, bir şairin başka bir şairin şiirine cevaben yazdığı, aynı vezin, kafiye ve redif ile oluşturulmuş bir tür şiirdir. Bir anlamda nazire, bir şairin başka bir şairin eserine “cevap” verme ya da ona “aynen” karşılık verme amacını taşır. Bu edebi tür, özellikle Divan edebiyatında, şairlerin birbirleriyle olan sanatsal rekabetlerini ve karşılıklı etkileşimlerini yansıtan […]
Tezkire Nedir?
Tezkire, Divan edebiyatında, bir yazarın veya şairin hayatı, kişiliği, sanat anlayışı ve eserleri hakkında bilgi veren eserlere verilen isimdir. Genellikle bir şairin biyografik bilgileri ve şiirleriyle ilgili notlar içerir. Tezkireler, dönemin edebiyat anlayışını, şairlerin toplumsal konumlarını ve sanat anlayışlarını anlamak için önemli kaynaklar sunar. Bu eserler, edebiyat tarihinin yanı sıra sosyal, kültürel ve estetik bağlamda […]
Leopar ve Geyik
Leopar ve Geyik Bir gün, ormanda hızlı ve çevik bir geyik ile kurnaz ve güçlü bir leopar karşılaştı. Geyik, yeşil ormanda rahatça koşarken, leopar da gölgeye çekilip bir av peşindeydi. Geyik, leoparın büyük ve güçlü olduğunu biliyor, ama kendi hızına güveniyordu. Leopar, geyik ile konuşarak,“Ne kadar da hızlısın! Ama ben seni yakalamak için çok güçlü […]
Kurt ile Aslan
Kurt ve Aslan Bir gün ormanda bir kurt, gururlu bir şekilde yürürken, güçlü ve kudretli bir aslanla karşılaştı. Aslan, ormanın kralı olarak biliniyordu, her zaman en güçlü, en korkulan hayvandı. Kurt ise daha küçük ama çevik ve akıllıydı. Aslan, kurdu görünce alaycı bir şekilde gülümsedi ve,“Senin gibi bir yaratık ormanın ne işine yarar? Ben bu […]
Kedi ve Fare
Kedi ve Fare Bir gün, ormanın kenarındaki bir evde kedi ve fare karşılaştılar. Kedi, her zaman fareleri yakalamak için çaba harcayan ve bu konuda ustalaşmış bir hayvandı. Fare ise, korkarak kaçan, ama bir o kadar da zeki ve hızlıydı. Kedi, fareyi gördü ve hemen ona doğru yaklaştı.“Bugün seni yakalayacağım, küçük fare!” dedi. “Sana bu kadar […]
Kedi ile Köpek
Kedi ve Köpek Bir gün, bir kedi ile bir köpek aynı avluda karşılaştılar. Kedi, güneşin altında miskin bir şekilde uzanırken, köpek heyecanla havlayarak yanına geldi. Köpek, kediye bakarak,“Ne kadar tembelsin! Sürekli yatıyor, uyuyor ve dinleniyorsun. Ben ise her zaman koşuyor, oynuyor ve avlıyorum. Ben çok daha çalışkanım!” dedi. Kedi gözlerini hafifçe aralayarak,“Ben de çalışıyorum, ama […]
Aslan ve Kaplan
Aslan ve Kaplan Bir gün ormanda güçlü bir aslan ile yırtıcı bir kaplan karşılaştı. İkisi de ormanın kralı olmak istiyordu, bu yüzden birbirlerini gördüklerinde kıskanarak konuşmaya başladılar. Aslan gururla,“Ben ormanın kralıyım. Hem güçlü, hem de cesurum. Hiç kimse bana karşı koyamaz. Senin gibi bir kaplanın, benden üstün olacağını sanıyorsan, yanılıyorsun,” dedi. Kaplan, aslanın sözlerine alaycı […]
Tosun ve Oğlak
Tosun ve Oğlak Bir gün, geniş bir çayırda tosun ve oğlak karşılaştılar. Tosun, kocaman ve güçlü bir hayvandı, kasları ve boynuzlarıyla gururlanıyordu. Oğlak ise daha küçük ve narindi, ama çevikliğiyle dikkat çekiyordu. Tosun, oğlağa bakarak,“Ne kadar küçük ve zayıfsın! Benim gibi güçlü olmayı ne zaman başaracaksın? Bu çayırda kral benim!” dedi. Oğlak sakin bir şekilde […]
Güvercin ve Atmaca
Güvercin ve Atmaca Bir gün gökyüzünde yükseklerde uçarak keyif yapan bir güvercin, aşağıda bir atmaca gördü. Atmaca, güçlü kanatlarıyla havada süzülen, hızlı ve avcı bir kuştu. Atmaca güvercine seslendi:“Ne kadar da yavaş uçuyorsun! Benim gibi hızlı ve çevik olabilsen, gökyüzünün kralı olurdun. Hadi, beni geçmeye çalış!” Güvercin, atmaca’nın alaycı sözlerine gülerek şöyle cevap verdi:“Senin hızın […]
Balık ile Kedi
Bir gün denizin derinliklerinden bir balık kıyıya doğru yaklaşmış. O sırada bir kedi, balığı görünce hemen yanına gelmiş. Kedi balığa yaklaşarak: “Merhaba, tatlı balık! Senin ne kadar güzel parlayan pulların var. Ben de seni yakalayarak lezzetini tadıp bir güzel yiyebilirim,” demiş. Balık korkuyla: “Yakalayamazsın beni! Suyun derinliklerinde hızlı yüzebilirim, sen ise karada sadece yürüyebilirsin. Eğer […]